Film "Krzyżacy", nakręcony w latach 1959-1960 przez Aleksandra Forda, to monumentalne dzieło polskiej kinematografii. Zdjęcia realizowano głównie na Kociewiu, gdzie powstały kluczowe sceny plenerowe. Ekipa filmowa stworzyła tam imponujące dekoracje, w tym rekonstrukcje grodu Juranda ze Spychowa oraz siedzibę głównych bohaterów. Zamek w Malborku służył jako naturalna scenografia, dodając filmowi autentyczności historycznej.
Najważniejsze informacje:- Okres produkcji: sierpień 1959 - marzec 1960
- Główne lokalizacje: region Kociewia (Kolincz, Rywałd, Godziszewo)
- Rekordowa oglądalność: ponad 32 miliony widzów
- Reżyseria: Aleksander Ford
- Kluczowe miejsca zdjęć: Zamek w Malborku, okolice Kwidzyna, klasztor w Wąchocku
- Specjalnie zbudowane dekoracje: gród Juranda, siedziba Maćka i Zbyszka
Najważniejsze lokalizacje filmu Krzyżacy w Polsce
Film Krzyżacy powstał głównie w malowniczym regionie Kociewia. Produkcja trwała od sierpnia 1959 do marca 1960 roku. Ekipa filmowa wybrała to miejsce ze względu na jego autentyczny, średniowieczny charakter. Większość plenerów filmowych Krzyżaków koncentrowała się w gminie Starogard Gdański. Na potrzeby filmu zbudowano tam imponujące dekoracje, w tym gród Juranda. Zdjęcia realizowano również w innych lokalizacjach województwa pomorskiego. Zamek w Malborku posłużył jako naturalne tło dla wielu scen. Ekipa wykorzystała także walory przyrodnicze regionu, kręcąc nad jeziorami i w lasach. Dodatkowe ujęcia powstały w odległym Wąchocku.
- Kociewie (gmina Starogard Gdański) - główne lokalizacje filmu Krzyżacy, w tym Kolincz, Rywałd i Godziszewo
- Zamek w Malborku - kluczowa sceneria filmu Krzyżacy
- Jezioro Jamertal i Jezioro Godziszewskie - sceny batalistyczne
- Las Szpęgawski - sceny leśne
- Klasztor Cystersów w Wąchocku - sceny klasztorne
Zamek w Malborku jako główna sceneria filmowa
Plan zdjęciowy Krzyżaków w znacznej części ulokowano w zamku w Malborku. Ta monumentalna twierdza idealnie oddawała potęgę zakonu krzyżackiego. Filmowcy wykorzystali zarówno zewnętrzne mury, dziedzińce, jak i wnętrza zamkowe.
Sceny zewnętrzne | Sceny wewnętrzne |
---|---|
Dziedziniec zamkowy | Sala kapituły |
Mury obronne | Refektarz |
Bramy wjazdowe | Korytarze zamkowe |
Czytaj więcej: Urzekające miejsca gdzie był kręcony film Znachor - mapa wszystkich lokacji
Gród Juranda ze Spychowa - specjalna konstrukcja filmowa
Specjalnie na potrzeby filmu w Kolinczu zbudowano imponującą konstrukcję planu zdjęciowego Krzyżaków. Gród Juranda powstał według średniowiecznych planów. Została wykonana z drewna i innych tradycyjnych materiałów. Konstrukcja obejmowała wały obronne, wieże strażnicze i główną bramę.
Na terenie grodu zrealizowano najbardziej dramatyczne sceny filmu. Budowla musiała sprostać wymaganiom scen batalistycznych. Twórcy zadbali o każdy detal historyczny.
Sceny kręcone w gminie Starogard Gdański
W Kolinczu, Rywałdzie i Godziszewie powstały kluczowe miejsca kręcenia Krzyżaków. To tutaj zrealizowano większość scen plenerowych. Lokalne krajobrazy doskonale oddawały średniowieczny charakter.
Dojazd do tych historycznych miejscówek z filmu Krzyżacy jest prosty. Z Starogardu Gdańskiego można dostać się tam drogą wojewódzką 222. Kolincz znajduje się 8 km od miasta, Rywałd 12 km, a Godziszewo 15 km.
Zdjęcia nad jeziorami i w lesie Szpęgawskim
Jezioro Jamertal i Jezioro Godziszewskie posłużyły jako tło dla dynamicznych scen. Na tafli wody kręcono przeprawy wojsk. Las Szpęgawski stanowił scenerię dla sekwencji pościgów.
Obecnie te plenery filmowe Krzyżacy zachowały swój naturalny charakter. Można tu odnaleźć wiele miejsc przypominających filmowe kadry. Jeziora są dostępne dla turystów, podobnie jak szlaki w lesie Szpęgawskim.
Klasztor Cystersów w Wąchocku jako plan zdjęciowy

W klasztorze Cystersów w Wąchocku powstały ważne sceny filmu Krzyżacy. Romańska architektura klasztoru idealnie oddała średniowieczny klimat. Ekipa wykorzystała krużganki, dziedziniec i kapitularz.
Dziś klasztor jest otwarty dla zwiedzających codziennie od 9:00 do 17:00. Bilet normalny kosztuje 15 zł, ulgowy 10 zł. Można zobaczyć wszystkie lokalizacje filmu Krzyżacy używane podczas produkcji.
Jak zwiedzić miejsca z planu filmowego Krzyżaków
Zwiedzanie miejsc kręcenia Krzyżaków najlepiej zacząć od Malborka. To najbardziej dostępna lokalizacja. Zamek jest świetnie skomunikowany z większymi miastami. Z Malborka warto udać się na Kociewie.
Wycieczkę można zaplanować na 2-3 dni. Transport własnym samochodem będzie najwygodniejszy. Niektóre miejsca są dostępne również komunikacją publiczną.
- Zamek w Malborku - 4h zwiedzania, bilet normalny 70 zł
- Okolice Kolincza - 2h spaceru, wstęp bezpłatny
- Jezioro Godziszewskie - 1h, wstęp bezpłatny
- Las Szpęgawski - 2h spaceru, wstęp bezpłatny
- Klasztor w Wąchocku - 2h zwiedzania, bilet 15 zł
- Rywałd i Godziszewo - 3h łącznie, wstęp bezpłatny
Stan obecny lokacji filmowych
Większość plenerów filmowych Krzyżacy zachowała się do dziś w dobrym stanie. Zamek w Malborku przeszedł gruntowną renowację. Klasztor w Wąchocku również jest świetnie zachowany.
Niestety, gród Juranda nie przetrwał - była to konstrukcja tymczasowa. W miejscu dawnych planów zdjęciowych Krzyżaków w Kolinczu znajduje się obecnie pole. Jednak okoliczne krajobrazy pozostały niezmienione.
Jeziora i lasy wykorzystane w filmie zachowały swój pierwotny charakter. Można tam odnaleźć wiele miejsc przypominających filmowe kadry. Te naturalne lokalizacje filmu Krzyżacy są dostępne przez cały rok.
Szlakiem filmu Krzyżacy - przewodnik po historycznych lokacjach
Film Krzyżacy pozostawił trwały ślad w polskiej kinematografii i geografii. Główne miejsca zdjęciowe koncentrowały się w regionie Kociewia, z monumentalnym zamkiem w Malborku jako kluczową scenerią. Produkcja wykorzystała naturalne walory województwa pomorskiego, łącząc je z imponującymi konstrukcjami, takimi jak specjalnie zbudowany gród Juranda.
Większość lokacji filmowych jest dziś dostępna dla zwiedzających. Zamek w Malborku i klasztor w Wąchocku oferują zorganizowane zwiedzanie z przewodnikiem. Naturalne plenery - jeziora i lasy - zachowały swój pierwotny charakter. Mimo że tymczasowe konstrukcje, jak gród Juranda, nie przetrwały, okoliczne tereny wciąż przypominają filmowe kadry.
Zwiedzenie wszystkich miejsc z planu filmu Krzyżacy zajmuje 2-3 dni. Koszt całej wycieczki jest przystępny, gdyż wiele lokalizacji oferuje bezpłatny wstęp. To idealna propozycja dla miłośników kina i historii, łącząca walory turystyczne z filmową nostalgią.